Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Η θλίψη της μοναξιάς και της απομόνωσης συχνά δεν είναι ποτέ πιο έντονη από ότι την περίοδο των γιορτών και ιδιαίτερα τα Χριστούγεννα. Οι ερωτικές απογοητεύσεις, οι οικογενειακές διαμάχες, τα οικονομικά προβλήματα και το πένθος είναι μερικοί λόγοι που μπορούν να κάνουν τις διακοπές των Χριστουγέννων από γιορτή της χαράς και της αγάπης, αφορμή για να αισθανθούν κάποιοι άνθρωποι περισσότερη θλίψη και μοναξιά.

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι είναι αυτοί που συνήθως υποφέρουν περισσότερο από αυτό το φαινόμενο. Ειδικά αυτοί που πλέον έχουν πάρει σύνταξη και δεν είναι πλέον ενεργοί επαγγελματικά και κοινωνικά, αυτοί που έχουν χάσει το σύντροφό τους και τα παιδιά είναι πια μεγάλα και μακριά, νιώθουν πιο έντονα τη μοναξιά και την ανάγκη για ουσιαστική επαφή αυτές τις γιορτινές μέρες της αγάπης.

Όμως πλέον αυτή η εποχή με τους γρήγορους ρυθμούς και τους απρόσωπους τρόπους επικοινωνίας, σύμφωνα με το αγγλικό Ίδρυμα Ψυχικής Υγείας, τα άτομα ηλικίας 18-34 ετών είναι πιο πιθανό να αισθάνονται πιο συχνά κατάθλιψη λόγω της μοναξιάς σε σχέση με τους άνω των 55 ετών. Πολλά άτομα σε αυτές τις ηλικίες είναι πιο πιθανό να είναι κοινωνικά απομονωμένα.

Τα μέσα ενημέρωσης δημιουργούν το «τέλειο» όραμα για τα Χριστούγεννα ως οικογενειακή γιορτή. Οι διαφημίσεις, οι σειρές και οι ταινίες που δείχνουν ειδυλλιακές εικόνες γύρω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, με ανταλλαγή δώρων και αγάπης ανάμεσα σε μία οικογένεια ή ένα ερωτευμένο ζευγάρι επιδεινώνει το αίσθημα θλίψης και μοναξιάς των ανθρώπων που είναι και αισθάνονται μόνοι τους. Κάτι που βέβαια συνδυάζεται και με τις αναμνήσεις παλαιότερων χαρούμενων γιορτών ή με τον αναλογισμό για όσα δεν κατάφεραν να επιτύχουν στο έτος που πέρασε.

Όλη αυτή η «πίεση» να νιώσουν ευτυχία έχει συχνά ως συνέπεια για αυτούς τους ανθρώπους την επιδείνωση των συμπτωμάτων των κρίσεων πανικού, της κατάθλιψης, των προβλημάτων ύπνου ή ακόμη και των σκέψεων αυτοκαταστροφής και αυτοκτονίας. Η κακή διατροφή, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ μπορούν να επιδεινώσουν τα υπάρχοντα συμπτώματα ψυχικής υγείας.

Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν, είναι πιο πιθανό να αισθάνονται ανίκανοι να αντεπεξέλθουν, να πιέζονται από την ιδέα των "τέλειων" Χριστουγέννων, να συγκρίνουν την κατάστασή τους με εκείνη άλλων ειδικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου ναρκισσιστικά πολλοί άνθρωποι διαφημίζουν τον εαυτό και την ευτυχία τους. Ειδικά αυτά τα τελευταία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλές πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι μπορούν να επιδεινώσουν την εκδήλωση ψυχικών ασθενειών όπως η κατάθλιψη και να κάνουν πιο έντονο το συναίσθημα της μοναξιάς.

Επίσης κάτι που θα μπορούσε να συνδέεται με αυτά τα έντονα συναισθήματα, είναι εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD), η οποία είναι μια μορφή κατάθλιψης που εκδηλώνεται ιδιαίτερα έντονα κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, όπου η ηλιοφάνεια είναι λιγότερη, ο καιρός ψυχρότερος και η διάρκεια της νύχτας μεγαλύτερη. Η κλινική Mayo λέει ότι η γενετική, η ηλικία και η χημεία του σώματος θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην πρόκληση αυτής της διαταραχής. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν την αλλαγή στον ύπνο και την όρεξη, την αίσθηση απελπισίας, την πρόθεση αυτοκτονίας ή την αναζήτηση ανακούφισης στο αλκοόλ.

Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη μοναξιά των Χριστουγέννων; Μερικές προτάσεις:

o    Κοινωνικοποιηθείτε και περάστε το χρόνο με άλλους ανθρώπους, ιδιαίτερα τους θετικούς. Ίσως η ευθυμία τους και η αισιοδοξία τους να είναι μεταδοτική.

o    Ασκηθείτε τακτικά. Η άσκηση έχει αποδεδειγμένα εκτός από τη βελτίωση της σωματικής υγείας συμβάλλει και σε αυτήν της ψυχικής και προκαλεί ευεξία. Επίσης η κυκλοφορία του αίματος μπορεί να σας βοηθήσει να καθαρίσετε το μυαλό σας.

o    Τρώτε πιο υγιεινά. Η υγιεινή διατροφή δίνει όλα τα συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός για να έχετε καλύτερη διάθεση. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν το αμινοξύ τρυπτοφάνη που βρίσκεται σε γαλακτοκομικά, πουλερικά, μπανάνα και ξηρούς καρπούς, τα ω- 3 λιπαρα τα οποία βρίσκονται σε ψάρια, ξηρούς καρπούς, λινάρι και ελαιόλαδο, οι τροφές που είναι πλούσιες σε βιταμίνες Β, όπως το σιτάρι, το ψάρι, τα θαλασσινά, τα πουλερικά και το κρέας, τα αυγά, τα φασόλια, τα πορτοκάλια, ο βασιλικός πολτός, οι ηλιόσποροι και οι μπανάνες, οι τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο (κρέας, ψάρι, όστρακα, ξηροί καρποί, φασόλια, δημητριακά ολικής άλεσης) και σε μαγνήσιο (σοκολάτα, κακάο, αμύγδαλα, φασόλια). Όλα αυτά τα συστατικά βοηθούν στην παραγωγή σεροτονίνης που θεωρείται η ορμόνη της ευτυχίας.

o    Ανάψτε τα φώτα! Απολαύστε το φως του ήλιου, σε εξωτερικούς χώρους, αν είναι δυνατόν. Ενισχύστε το στο σπίτι και το χώρο εργασίας σας. Η θεραπεία με φως βοηθά μερικές φορές την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή.

o    Μιλήστε για τα συναισθήματά σας. Κρατώντας τα μέσα μας μπορεί να δημιουργηθούν ή να επιδεινωθούν ψυχικά, σωματικά και ψυχοσωματικά νοσήματα όπως άγχος, έλκη, κρίσεις πανικού, ημικρανίες κ.α. Οι φίλοι και οι δικοί σας άνθρωποι μπορούν να σας ακούσουν και να σας βοηθήσουν να νιώσετε καλύτερα. Αν όχι μπορείτε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.

o    Δώστε σε άλλους ανθρώπους. Γίνετε εθελοντής, ασχοληθείτε με κοινωνικές δραστηριότητες ή προσπαθήστε να βοηθήσετε όπως μπορείτε ανθρώπους που ξέρετε ότι το έχουν ανάγκη. Σίγουρα θα νιώσετε καλύτερα. Τα Χριστούγεννα ως γιορτή Αγάπης, Ανθρωπιάς και Αλληλεγγύης είναι η κατάλληλη αφορμή.

o    Ασχοληθείτε με δραστηριότητες που σας ευχαριστούν και τις έχετε ανάγκη. Είτε αυτό είναι μία ήσυχη βόλτα στην εξοχή είτε μία βραδιά εξόδου με φίλους.

o    Αναπτύξτε περισσότερο την πνευματικότητά σας. Οι διακοπές και οι αργίες των Χριστουγέννων σε συνδυασμό με τον κρύο καιρό συμβάλλουν στο να ασχοληθούμε με πιο πνευματικές δραστηριότητες και με την καλλιέργειά μας. Μπορούμε να διαβάσουμε βιβλία, να δούμε ταινίες, θεατρικές παραστάσεις, να ακούσουμε μουσική, να επιμορφωθούμε σε κάποιο τομέα που μας ενδιαφέρει. Αυτό σίγουρα θα ανεβάσει την αυτοεκτίμησή μας και κατά συνέπεια την ψυχική μας διάθεση.

o    Και φυσικά ερωτευτείτε! Η αιτία της θλίψης και της μοναξιάς σας είναι πολύ συχνά ότι δεν έχετε δίπλα σας ένα σύντροφο που να σας αγαπάει, να σας στηρίζει, να σας κάνει να περνάτε όμορφα. Είτε είστε 20 χρονών, είτε διανύετε την τρίτη ηλικία, ο έρωτας αποτελεί πρωταρχική ψυχική και σωματική ανάγκη και μπορεί να είναι πάντα μία σπουδαία αιτία για να αισθανθείτε ευτυχισμένος.