ΤΟ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟ

"Οι άνθρωποι δεν γεννιούνται καλoί ή κακοί. Ίσως να έχουμε γεννηθεί με κάποιες τάσεις, αλλά είναι ο τρόπος που ζούμε τη ζωή μας που έχει σημασία. " - Cassandra Clare

Στη ζωή τείνουμε να διαχωρίζουμε τα πράγματα σε κατηγορίες επειδή θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο θα μας διευκολύνει. Πολλές φορές μπορεί να αναρωτηθούμε αν κάτι είναι καλό ή κακό. Κάποια πράγματα που κάνουμε, μας κάνουν ή μας συμβαίνουν μερικές φορές είναι ξεκάθαρα για εμάς, κάποια άλλα όμως όχι τόσο.

Στη θρησκεία , τη δεοντολογία , τη φιλοσοφία και τη ψυχολογία οι έννοιες καλό και κακό είναι μια πολύ κοινή διχοτόμηση. Το κακό, σε ένα γενικό πλαίσιο, είναι η απουσία ή το αντίθετο από αυτό που περιγράφεται ως καλό. Συχνά, το κακό χρησιμοποιείται για να δηλώσει βαθιά ανηθικότητα. Σε ορισμένα θρησκευτικά περιβάλλοντα, το καλό και το κακό περιγράφονται ως υπερφυσική δύναμη.  Οι ορισμοί του κακού ποικίλουν, όπως και η ανάλυση των κινήτρων του. Στοιχεία που συσχετίζονται συνήθως με το κακό περιλαμβάνουν μη ισορροπημένη συμπεριφορά που συνεπάγεται ατομικές σκοπιμότητες, εγωισμό, άγνοια ή παραμέληση.

Οι έννοιες του καλού και του κακού πολλές φορές χρησιμοποιούνται από θρησκευτικές και φιλοσοφικές θεωρίες  μερικές από τις οποίες αγκάλιασαν μια ακραία δυϊστική πεποίθηση ότι ο υλικός κόσμος πρέπει να αποφεύγεται και ο πνευματικός κόσμος να αγκαλιάζεται.

Σήμερα, η βασική διχοτόμηση συχνά καταρρέει σε αυτές τις γραμμές:

·         Το καλό είναι μια ευρεία έννοια που συνδέεται συχνά με τη ζωή , τη φιλανθρωπία , τη συνέχεια, την ευτυχία , την αγάπη ή τη δικαιοσύνη .

·         Το κακό συσχετίζεται συχνά με το συνειδητό και σκόπιμο αδίκημα, με διακρίσεις που αποσκοπούν να βλάψουν τους άλλους, με ταπείνωση ανθρώπων, με την καταστροφή και τις πράξεις περιττής ή αδιάκριτης βίας. 

Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Καρλ Γιούνγκ, Οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι το κακό είναι κάτι εξωτερικό για αυτούς, επειδή προβάλλουν τη σκιά τους σε άλλους. Η ψυχολογική πολυπλοκότητα των ανθρώπων ενσωματώνει διάφορες πλευρές της προσωπικότητάς τους, καλές και κακές. Βέβαια στους περισσότερους κυριαρχούν συνήθως είτε οι καλές είτε οι κακές πλευρές οι οποίες συνήθως έχουν την τάση  να επηρεάζουν ολόκληρη την υπόστασή τους.

Το φιλοσοφικό ζήτημα αν η ηθική είναι απόλυτη, σχετική ή απατηλή οδηγεί σε ερωτήματα σχετικά με τη φύση του κακού, με τις απόψεις να πέφτουν σε ένα από τα τέσσερα αντιτιθέμενα στρατόπεδα: τον ηθικό απολυταρχισμό, τον αμοραλισμό, τον ηθικό σχετικισμό και την ηθική οικουμενικότητα. Ο ηθικός απολυταρχισμός θεωρεί ότι το καλό και το κακό είναι σταθερές έννοιες που δημιουργούνται από μια το θεό, τη φύση, την ηθική, την κοινή λογική ή κάποια άλλη πηγή. Ο αμοραλισμός  ισχυρίζεται ότι το καλό και το κακό δεν έχουν νόημα, ότι δεν υπάρχει ηθικό συστατικό στη φύση. Ο ηθικός σχετικισμός θεωρεί ότι τα πρότυπα του καλού και του κακού είναι μόνο προϊόντα τοπικού πολιτισμού, έθιμο ή προκατάληψη. Η ηθική οικουμενικότητα τέλος είναι η προσπάθεια να βρεθεί ένας συμβιβασμός μεταξύ της απόλυτης αίσθησης της ηθικής και της σχετικιστικής άποψης. Η οικουμενικότητα ισχυρίζεται ότι η ηθική είναι μόνο ευέλικτη σε κάποιο βαθμό και ότι αυτό που είναι πραγματικά καλό ή κακό μπορεί να προσδιοριστεί εξετάζοντας αυτό που συνήθως θεωρείται κακό μεταξύ όλων των ανθρώπων. Ένα θεμελιώδες ερώτημα είναι εάν υπάρχει ένας καθολικός, υπερβατικός ορισμός ή αν καθορίζονται από το κοινωνικό ή πολιτισμικό υπόβαθρο του κάθε ατόμου. Το καλό και το κακό είναι δύο έννοιες σχετικές και ως προς την έντασή τους. Το να βρίσουμε και να προσβάλλουμε κάποιον άλλον άνθρωπο μπορεί να αποτελεί μία κακή πράξη, όμως το να σκοτώσουμε κάποιον είναι σίγουρα κάτι χειρότερο. Ομοίως το να μιλήσουμε ευγενικά σε κάποιον αποτελεί μία καλή πράξη, το να του σώσουμε τη ζωή ή να τον βοηθήσουμε σε μία πολύ δύσκολη στιγμή είναι κάτι πολύ καλύτερο.

Τα γεγονότα της ζωής μας μπορεί να αλλάξουν την πορεία της. Μπορεί να φέρουν στο φως τα σφάλματα και τις αδυναμίες μας. Όπως είπε ο Σαίξπηρ στον «Ιούλιο Καίσαρα» με τα λόγια του Brutus, Είμαστε υποκείμενοι. Όλα τα «καλά» ή «κακά» που έρχονται στη ζωή μας είναι εξαιτίας του ποιοι είμαστε. Δεν προσελκύουμε ότι θέλουμε αλλά ότι είμαστε και αν θέλουμε να προσελκύσουμε καλύτερους ανθρώπους και περιστάσεις πρέπει να οικοδομήσουμε αυτές τις ιδιότητες στον εαυτό μας. Πρέπει να γίνουμε ένα με τα ιδανικά όνειρα και τις επιθυμίες μας. Τέλος και πάλι σύμφωνα με τον Ουίλλιαμ Σαίξπηρ δεν υπάρχει τίποτα ούτε καλό ούτε κακό, η σκέψη το κάνει έτσι. 

Χρησιμοποιούμε την διχοτόμηση του καλού και του κακού για να κατηγοριοποιήσουμε σχεδόν τα πάντα στη ζωή μας - γεγονότα, ανθρώπους, τρόφιμα, αποφάσεις, ακόμη και παγκόσμια ιστορία. Αλλά το μάθημα της ιστορίας είναι ότι δεν υπάρχει απόλυτα καλό ή κακό. Είναι μια διάκριση και μια παγίδα που προκαλεί μόνο ψυχικό πόνο. Σύμφωνα με την ταοιστική άποψη πάντα υπάρχει κακό στο καλό και καλό στο κακό.

Στην κινεζική φιλοσοφία , το Γιν και το Γιανγκ περιγράφει πώς φαινομενικά αντίθετες δυνάμεις μπορεί στην πραγματικότητα να είναι συμπληρωματικές, αλληλοσυνδεόμενες και αλληλοεξαρτώμενες στον φυσικό κόσμο, και πώς μπορεί να προκαλέσουν το ένα το άλλο, καθώς αλληλοσυνδέονται μεταξύ τους. Πολλές απλές δυαδικές έννοιες (όπως το φως και το σκοτάδι , η φωτιά και το νερό) θεωρούνται φυσικές εκδηλώσεις της δυαδικότητας που συμβολίζεται από το γιν και το γιανγκ. Στη λαϊκή μεταφυσική, οι διακρίσεις μεταξύ καλού και κακού, μαζί με άλλες διχοτομικές ηθικές κρίσεις, είναι αντιληπτικές, όχι πραγματικές. Έτσι, η δυαδικότητα του Γιν και του Γιανγκ είναι ένα αδιαίρετο σύνολο. Επιπλέον, κάθε φορά που η μία ποιότητα φτάνει στο αποκορύφωμά της, θα αρχίσει να μετατρέπεται σε αντίθετη ποιότητα: για παράδειγμα οι καρποί που ωριμάζουν το καλοκαίρι (κορυφή του Γιανγκ) θα παράγουν σπόρους και θα πεθάνουν το χειμώνα (κορυφή του Γιν). Είναι αδύνατο να μιλήσουμε για Γιν ή Γιανγκ χωρίς κάποια αναφορά στο αντίθετο, αφού το Γιν και το Γιανγκ είναι συνδεδεμένα μαζί ως μέρη ενός αμοιβαίου συνόλου. Το Γιν και το Γιανγκ μεταμορφώνουν το ένα το άλλο. Ορισμένες φρασεολογίες έχουν χρησιμοποιηθεί για να εκφράσουν τη συμπληρωματικότητα του Γιν και του Γιάνγκ:

·         Η ασθένεια είναι η πόρτα για την υγεία.

·         Η τραγωδία μετατρέπεται σε κωμωδία.

·         Οι καταστροφές μπορεί να αποδειχτουν ευλογίες.

Έτσι, όταν αντιμετωπίζετε ένα "κακό" γεγονός, προσπαθήστε να φανταστείτε ποιο καλό θα μπορούσε να βγει από αυτό, έστω και αν είναι σε πολλά χρόνια από τώρα ή ακόμα αν σας κάνει να είστε πιο προετοιμασμένος την επόμενη φορά ή να έχετε μεγαλύτερη ενσυναίσθηση. Κοιτάξτε πίσω σε κάτι κακό από το παρελθόν σας και συνδέστε τις κουκίδες μεταξύ αυτού του γεγονότος και ευχάριστων γεγονότων που ήρθαν αργότερα ως έμμεσα ή άμεσα αποτελέσματα αυτού. Το ίδιο ισχύει και με τα καλά στοιχεία. Εξάλλου οτιδήποτε συμβαίνει, καλό ή κακό δεν διαρκεί για πάντα, τουλάχιστον όπως στην αρχική του μορφή. Η πραγματικότητα στην ουσία είναι πολύ πιο περίπλοκη.